Transmisja z wykładu

Transmisja internetowa wykładu na ZUT w Szczecinie

Transmisja wykładów ma swoją specyfikę. Jak to zostało zrealizowane? Poniżej opisano cały proces krok po kroku, łącznie ze schematem studia.

Jak to wyszło? Najlepiej obejrzeć całą transmisję wykładu na platformie YouTube

Wstęp

Transmisja stacjonarnego wykładu to forma realizacji telewizyjnej o ograniczonej interakcji z Internautami (tylko pytania na czacie). Nie ma zatem potrzeby łączenia się ze zdalnymi prelegentami oraz osobami pytającymi. Wydawałoby się, że jest to mało skomplikowane.

Agenda

Jak zwykle, kluczowe dla powodzenia przedsięwzięcia jest poznanie przebiegu wykładu. Rozpiszmy sobie to w kilku punktach.

  1. Rozpoczynamy czołówką – przebitka Wydziału z drona + napisy z podstawowymi informacjami.
  2. Wejście na antenę z sali – Dziekan wita gości.
  3. Wprowadzenie do wykładu przez moderatora spotkania, który powinien również powitać Internautów informując, że mogą zadawać pytania na czacie – nawet w trakcie trwania wykładu. Pytania zostaną później odczytane.
  4. Rozpoczęcie wykładu (około 60 minut)
  5. Pytania z sali oraz Internetu – dyskusja
  6. Moderator podsumowuje spotkanie

W sumie całość powinna zamknąć się maksymalnie w dwóch godzinach.

Technikalia

W zasadzie wydawałoby się, że jest to zwyczajny wykład. Transmisja jest transparentna – nie powinna przeszkadzać. Tak to powinno wyglądać dla osób znajdujących się w sali. Prelegent występuje przed audytorium zupełnie nie przejmując się tym, że jest “w telewizorze”. Mimo to, jest kilka ograniczeń wynikających z tego, że używamy kamer (mikrofonów używamy zawsze, tak czy siak).

Wykład miał odbyć się w Audytorium Maximum na Wydziale Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki ZUT w Szczecinie. Oprócz Internautów, należy spodziewać się gości, którzy przybędą aby posłuchać wykładu na żywo oraz zadać kilka pytań.

Z dźwiękiem lecz bez nagłośnienia

W trakcie instalacji systemu okazało się, że prelegent nie chce używać nagłośnienia sali. Stwierdza, że trzymanie w ręku mikrofonu dynamicznego będzie go rozpraszało. Z kolei mikrofon krawatowy dawał niekomfortowy pogłos. Zastosowaliśmy zatem dwa rozwiązania.

Pierwsze to mikrofony Saramonic Blink. Dwie zwykłe 500-tki dla Dziekana i Prowadzącego na wspólnym kanale miksera audio oraz jeden mikrofon Blink 500 Pro dla wykładowcy na drugim kanale. Dzięki temu można było dynamicznie przełączać mówiące osoby.

Zintegrowane z baterią i nadajnikiem mikrofony to bardzo wygodne i “trendujące” rozwiązanie. Niestety naszpikowane elektroniką urządzenia mają delikatne opóźnienie, które powoduje powstanie echa na nagłośnieniu sali. Cechę tą mają zarówno Blink 500 jak i Blink 500 Pro. Mimo to mikrofony tego typu świetnie spisują się przy nagrywaniu materiałów wideo (wywiady, gadające głowy) oraz do transmisji internetowych gdzie nagłośnienia nie używamy.

Drugim rozwiązaniem było rejestrowanie głosu zgromadzonych gości, którzy będą zadawali pytania. Tutaj wykorzystano mikrofon ZOOM Q8, który został zawieszony na wysokim statywie i skierowany na widownię. Widzowie oczywiście nie usiedli grzecznie przed mikrofonem tylko rozproszyli się po sali siadając nawet za nim. Mimo to wszyscy byli słyszalni (lepiej lub gorzej ale wyraźnie).

Skierowany na widownię mikrofon Zoom Q8 na statywie. Wyjście słuchawkowe mikrofonu zostało podłączone do kolejnego 3./4. kanału stereo miksera audio. Przy odpowiedniej “żonglerce” kanałami miksera możliwe było odpowiednie kierowanie dźwięku do streamu.

Zastosowanie trzech źródeł mikrofonowych spowodowało, że realizacja dźwięku w trakcie dyskusji stała się prawdziwą DJ’ką gdzie refleks operatora odgrywał sporą rolę:

  1. Kiedy mówił ktokolwiek z widowni, konieczna była maksymalizacja głośności na mikrofonie Zoom.
  2. Aby odpowiedź prelegenta była bez pogłosu (generowanego przez mikrofon Zoom), należało w momencie kiedy mówił prelegent, od razu wyciszać Zoom i zwiększać głośność na mikrofonie krawatowym prelegenta.
  3. Pilnować trzeba było również dźwięk prowadzącego spotkanie bo jego mikrofon zwykle był wyciszony (w zasadzie dwa mikrofony – prowadzącego i Dziekana).

Opisany sposób rejestracji dźwięku był uciążliwy – zwłaszcza kiedy należało jeszcze pilnować ujęć wideo. Dobrą stroną było to, że nie występowały sprzężenia. Jeśli chodzi zaś o stronę wizualną…

Powitanie gości przez Dziekana WIMiM (Profesor Mirosław Pajor). Mimo próbnych transmisji zawsze musi coś pójść nie tak. Tutaj akurat na odsłuchu mikrofonu zaczęły występować głośne trzaski i zakłócenia. Na szczęście nie słychać ich w transmisji ale skutek to wyciszenie Dziekana przez realizatora. O dziwo drugi mikrofon z pary (identyczny – na tym samym odbiorniku) działał bez zarzutu.

Wideo

Prezentacja transmitowana do Internetu powinna być odpowiednio zmiksowana. Przyjrzyjmy się najpierw źródłom obrazu:

  1. Prezentacja z komputera prelegenta – rozdzielona na: a) monitor podglądowy przed prelegentem aby nie musiał odwracać głowy do tyłu na ekran, b) projektor wyświetlający prezentację na ekranie za prelegentem, c) kanał YouTube Wydziału na którym prowadzona jest transmisja.
  2. Kamera prelegenta – nieruchoma, używana wtedy kiedy kadrowane jest zbliżenie lub miksujemy obraz prezentacji z prelegentem w rogu.
  3. Kamera osoby zabierającej głos w dyskusji – ruchoma, kierowana przez operatora (konieczne jest dobre jej ustawienie tak aby można było wziąć w kadr zarówno osoby na sali jak i mówców). Kamera ta może zamieniać się z kamerą prelegenta aby uniknąć habituacji.
  4. Kamera z obrazem sali (nieruchoma) – z tą samą funkcjonalnością używana do przebitek i podczas dyskusji.
  5. Odtwarzacz wideo do umieszczenia w transmisji przebitek (Wydział z drona/ wejście z al. Piastów do Audytorium Maximum).
Kamera GoPro Hero 8 “ubrana” w MediaMod zamocowana na rurze CO (stabilniejsze od statywu) obejmująca ujęciem fragment sali oraz miejsce wystąpienia.
Finalne ujęcie z kamery GoPro, na którym prowadzący spotkanie Profesor Bartosz Powałka jest zasłonięty przez doświetlający scenę softbox (podobnie jak prelegent). Zastosowane oświetlenie mocno utrudniało wykonanie dobrego ujęcia zarówno z kamery GoPro jak i ruchomej kamery sterowanej przez operatora.
Kamera mobilna do filmowania całej sali w zależności od sytuacji. Dzięki operatorowi, można było do transmisji wplatać ruchome ujęcia. Zastosowanie głowicy olejowej dawało łagodne panoramowanie, a zoom kamery pozwalał na bardzo duże zbliżenia osób biorących udział w rozmowie. Do kamery dołożony został monitor podglądowy bo boczny wyświetlacz jest w takich sytuacjach bardzo niewygodny. Operator miał również możliwość śledzenia na monitorze realizatora (w oddali za statywem kamery prelegenta), czy aktualnie jest na wizji.

Oświetlenie

Ze względu na zastosowanie klasycznego projektora, cała sala była pogrążona w półmroku. Doświetlenie prelegenta było konieczne. Zastosowano do tego dwa proste softboxy z żarówkami 4900 lm (85 W, 5500 K) oraz lampę LED Yongnuo YN-300 III zawieszaną na wysięgniku nad głową prelegenta dającą światło kontrujące.

Doświetlenie miejsca gdzie przebywał Prelegent. Dwa symetrycznie ustawione po bokach softboxy aby uniknąć powstawania cieni oraz umieszczona na żurawiu lampa LED do realizacji kontry. Niestety lampa kontrująca była niewielka, a Prelegent dosyć ruchliwy i często wychodził z obszaru gdzie świeciła (możliwe, że obszar ten, z pośpiechu nie został najlepiej ustawiony)

Zastosowane softboxy nie posiadały regulacji natężenia światła stąd prelegent trochę się skarżył. Niestety, taka jest specyfika występów scenicznych, że zawsze świeci coś człowiekowi po oczach.

Efekt właściwego oświetlenia. Prelegent jest doskonale widoczny z poprawnym odwzorowaniem kolorów i łagodną kontrą na turbanie. Zastosowanie doświetlenia eliminowało szumy obrazu z kamer (nie musiały niepotrzebnie podbijać czułości).

Połączenia

Sercem całego studia jest mikser wideo ATEM Mini Extreme, który stworzony jest do realizacji tego typu wydarzeń. Posiada on 2 wyjścia HDMI. Pierwsze z nich to podgląd typu Multi View, który wyświetlany jest na monitorze realizatora. Drugie wyjście HDMI jest już sterowane i świetnie sprawdza się przy zastosowaniu projektora. Dzięki temu możliwe jest wyświetlanie na projektorze niezależnego surowego obrazu komputera z prezentacją, podczas gdy do Internetu przesyłany jest obraz obrobiony. Możliwe jest również pokazywanie zgromadzonej publiczności dowolnych ujęć (z kamer czy odtwarzanych filmów).

Pełny setup studia. W centralnej części najważniejszy element: mikser wideo ATEM Mini Extreme. Obok komputer realizatora służący do kontroli poprzez panel Elgato StreamDeck oraz odtwarzający klipy wideo na wejście HDMI5. Równie ważny jest monitor z podglądem Mulit View. Po prawej stronie miksera wideo znajduje się niewielki mikser audio – pod ręką. Pozwala on szybko regulować głośność z mikrofonów (łącznie 4 mikrofony). Nieco dalej leży dysk twardy do archiwizacji transmisji, ładowarka do mikrofonów oraz zapasowy router LTE na wszelki wypadek kłopotów z Internetem przewodowym.

Poniżej przedstawiono schemat połączeń studia. Dla poprawienia czytelności, schemat nie uwzględnia twardego dysku do archiwizacji podłączonego przez port USB-C miksera wideo oraz zasilania. Zasilanie obejmuje kilkanaście przyłączy bo każdy element stanowiska potrzebuje gniazda. Do zasilenia zastosowano dwie listwy zasilające po 8 i 4 gniazd oraz kilka przedłużaczy m.in. do kamery mobilnej, komputera prelegenta i projektora.

Sercem studia jest mikser wideo, który obrabia obraz, dodaje dźwięk oraz przesyła skompresowany materiał do serwisu YouTube. Mikser współpracuje z 5 źródłami obrazu i 1 źródłem dźwięku. Dźwięk jest miksem z 3 niezależnie sterowanych mikrofonów. Niezaprzeczalną zaletą tego miksera jest jego automatyzacja. Dzięki programowalnym makropoleceniom i współpracą z Elgato StreamDeck możliwe jest łatwe oskryptowanie transmisji, które bardzo upraszcza pracę realizatora.

Do podłączenia kamery GoPro obejmującej całe audytorium, po raz pierwszy zastosowano światłowodowy kabel HDMI o długości 50 m. Dzięki temu jej usytuowanie nie stanowiło problemu, a opóźnienia na kablu tego typu są minimalne.

Kabli jak zwykle pod dostatkiem. Na pierwszym planie szpula 50-metrowego, światłowodowego kabla HDMI, który sprawdził się wyśmienicie.

Organizacja

Zbudowanie opisanego wyżej studia to nie kaszka z mlekiem. Trzeba poświęcić minimum 4 godziny aby to wszystko połączyć i uruchomić i przetestować. Do tego dochodzą plansza tytułowa i przebitki z drona. Pracę dobrze jest rozpocząć jak najwcześniej aby spokojnie się do wszystkiego przygotować.

Prace nad transmisją rozpoczęły się 10 dni przed wykładem, kiedy wykonana została plansza tytułowa oraz zaplanowana transmisja na YouTube. Dzięki temu możliwe było wczesne powiadomienie Internautów o zbliżającym się wydarzeniu.

W trakcie realizacji doszło do kilku niespodziewanych wydarzeń.

Pierwszym z nich był kłopot z wykonaniem ujęć budynku Wydziału z drona. W styczniu aura jest niekorzystna (bardzo silny wiatr i opady). Na szczęście w przeddzień znienacka na chwilę wyszło słońce i ucichł wiatr. Udało się poderwać drona i oblecieć orbitą budynek. Ujęcia lotnicze są zawsze dużym urozmaiceniem transmisji.

W nocy przed transmisją spadł śnieg i oczywiste było, że w porannym szczycie będą korki. Na szczęście noce przed transmisjami są słabo przespane (nerwy). Nie było zatem problemów z wczesną pobudką i dojazdem na miejsce.

Kolejna rzecz to dostawa głowicy statywu, która dotarła do Szczecina na ostatnią chwilę. Należało ją zamontować tuż przed transmisją. Okazało się, że jest problem z gwintem, w który została wkręcona przejściówka. Do jej odkręcenia potrzebny był niestandardowy, bardzo szeroki – płaski śrubokręt. Na szczęście dzięki wczesnemu przybyciu jego szukanie nie było nerwowe. Głowicę udało się zamontować.

Wykręcenie tej felernej przejściówki gwintu wymagało szybkiego znalezienia odpowiedniego narzędzia. Szkoda, że miało to miejsce tuż przed transmisją.

W trakcie transmisji oprócz wspomnianych wcześniej problemów z mikrofonem Dziekana nie było żadnych problemów. Mikrofony bezprzewodowe były naładowane. Mikrofon Zoom posiadał zewnętrzne zasilanie (ostatnio wysiadła w nim bateria). Operator mobilnej kamery spisywał się świetnie kadrując to co najważniejsze. Mimo tego realizator miał ręce pełne roboty bo miksowanie obrazu i dźwięku wymagało sporo refleksu.

Doktor Michał Dolata dyskutuje z prelegentem. Nasza Operatorka błyskawicznie odwróciła kamerę aby wykonać zbliżenie. Dzięki temu można było dynamicznie miksować rozmówców w trakcie wymiany zdań.

Ostatnią rzeczą było odpowiednie zakończenie transmisji dodając na koniec ujęcia z oddalającego się od budynku Wydziału drona. Transmisja trwała 80 minut. Kolejne 3 godziny to demontaż studia i pakowanie sprzętu. Razem całe przedsięwzięcie pochłonęło około 9 godzin pracy.

Na koniec trzeba to wszystko rozmontować, posegregować do walizek transportowych i przewieźć do magazynu.

Podsumowanie

Jak zwykle po realizacji wydawałoby się prostego wykładu, pojawia się kilka spostrzeżeń do przepracowania.

  • rozpoczęcie i zakończenie transmisji dobrze jest sobie zautomatyzować bo włączanie w odpowiednim czasie kolejnych ujęć, dźwięków, planszy w trakcie nerwowego początku nie jest najlepszym pomysłem;
  • zintegrowane mikrofony Saramonic Blink500/ 500 Pro dają niekomfortowe dla prelegenta opóźnienie powodujące powstanie sztucznego echa. Pewnym rozwiązaniem problemu mogłoby okazać się zastosowanie klasycznej krawatówki np. Saramonic z serii SR-WM4C;
  • zawsze dobrze mieć zapasowy mikrofon, najlepiej na kablu aby w razie usterek “super nowoczesnych” mikrofonów bezprzewodowych, była możliwość szybkiej zamiany. Niestety jeśli nie ma nagłośnienia, osoby na sali nie mają logicznego uzasadnienia do mówienia do mikrofonów (przecież niczego nie słychać). Transmisja bez nagłośnienia ma swoje dobre strony oraz jedną złą – nagłośnienie widowni;
  • następnym razem próby studia powinny objąć sprawdzenie jak świeci kontra oraz czy softboxy nie zasłaniają osób na scenie;
  • można byłoby również zmienić pozycję kamery mobilnej aby ujęcia prelegenta nie były tak podobne od drugiej kamery;
  • można wprowadzić dodatkową kamerę, która skierowana byłaby na publiczność aby filmować dyskutujących z przodu (zamiast z boku). Wymagałoby to jednak zatrudnienia dodatkowego operatora, wprowadzenie komunikacji operator – realizator.

50. KKBN – partner

Pomagamy realizować jubileuszową 50. Konferencję Badań Nieniszczących

Krajowa Konferencja Badań Nieniszczących to branżowe wydarzenie, którego wsparcie przez naszą firmę jest niesłychanie ważne. Korzystając z doświadczeń nabytych przy organizacji poprzedniej 49. Konferencji, realizacja podobnego przedsięwzięcia w tym roku przebiegnie bez większych problemów.

Dobrze działających mechanizmów się nie zmienia dlatego miejscem Konferencji jest jak rok temu świetny hotel AQUARIUS leżący nad pięknym Morzem Bałtyckim. Zapraszamy wszystkich do udziału w terminie 17-19 października 2023.

Więcej o Konferencji można przeczytać na jej stronie internetowej prowadzonej przez Polskie Towarzystwo Badań Nieniszczących i Diagnostyki Technicznej SIMP Oddział w Szczecinie tutaj: https://kkbn.pl/

Hybrydowa obrona rozprawy doktorskiej

Hybrydowa obrona rozprawy doktorskiej

…czyli jak to wszystko podłączyć bez sprzężeń.

Założenia

Hybrydowa obrona czy to pracy doktorskiej nie jest wbrew pozoru bardzo skomplikowanym przedsięwzięciem. Głównym założeniem jest to, że zdalna część obrony realizowana będzie w aplikacji MS Teams, przez którą łączyć się będzie recenzent zewnętrzny i/lub niektórzy członkowie Rady Wydziału oraz goście.

Widok Sali, w której odbywać będzie się obrona doktoratu. Na wprost złożony ekran. Prelegent będzie stał po lewej stronie na tle pstrokatej ścianki. Po prawej w tym ciemnym rogu zainstalujemy reżyserkę. Obok stanie stolik dla Komisji. Dodatkowy telewizor stanie w miejscu, z którego zostało wykonane zdjęcie.

Przebieg obrony

Podstawą zaplanowania dobrej transmisji jest wiedza jaki będzie przebieg wydarzenia. Obrona rozprawy doktorskiej wygląda zwykle podobnie.

  1. Otwarcie posiedzenia otwartego przez Dziekana (powitanie członków Rady Wydziału, gości, doktorantki, promotora i recenzentów).
  2. Promotor przedstawia życiorys doktorantki, przebiegu pracy i dorobku naukowego.
  3. Prezentacja rozprawy doktorskiej przez doktoranta.
  4. Przedstawienie recenzji przez recenzenta zewnętrznego, a następnie drugiego recenzenta z ZUT w Szczecinie.
  5. Ustosunkowanie się do uwag recenzentów przez doktorantkę.
  6. Pytania od uczestniczących w obronie gości i członków Rady Wydziału.
  7. Zakończenie posiedzenia otwartego przez Dziekana i zaproszenie członków Rady Wydziału na posiedzenie zamknięte.
  8. Z pomieszczenia wychodzą goście, zostają członkowie Rady Wydziału i recenzenci.
  9. Rozpoczęcie przez Dziekana posiedzenia zamkniętego – dyskusja nad pracą doktorską.
  10. Przystąpienie do głosowań nad przyjęciem publicznej obrony, nad uchwałą Rady Wydziału o nadaniu stopnia doktora nauk technicznych oraz ewentualnie nad wyróżnieniem pracy. Głosowania realizowane są przez Wydział.
  11. Po każdym głosowaniu Komisja Skrutacyjna przedstawia wyniki głosowań.
  12. Dziekan kończy posiedzenie zamknięte i odczytuje publicznie treść uchwały o nadaniu stopnia doktora nauk technicznych.

Technikalia

Obrona została przeprowadzona w sali zlokalizowanej na Wydziale Architektury ZUT w Szczecinie przy ulicy Żołnierskiej 50 w poniedziałek 16 stycznia o godzinie 13:00. W sali zgromadzili się goście, członkowie Rady Wydziału, doktorantka, promotor i recenzent ZUT.

Sala w trakcie prezentacji pracy doktorskiej

Wideo

Zastanówmy się. Jakie sygnału wideo zostaną poddane obróbce? Są trzy źródła:

  • prezentacja pracy doktorskiej – skierowana na dwa wyświetlacze w sali oraz do aplikacji MS Teams;
  • widok/widoki sali – skierowane do aplikacji MS Teams (jako kamera);
  • widok aplikacji MS Teams – na wyświetlacze w sali (podczas dyskusji/odczytu recenzji).
Sala nie jest duża. Po lewej stolik Komisji. Po prawej biały pulpit Prelegenta. Nieco dalej Audytorium, dla którego zostanie postawiony po lewej dodatkowy ekran aby polepszyć widoczność prezentacji i zdalnych rozmówców.

Jak to zostało zrealizowane?

  1. Sala wyposażona jest w pulpit gdzie doktorantka będzie prezentować pracę doktorską korzystając z komputera i aplikacji PowerPoint.
  2. Wyświetlanie prezentacji odbywa się na projektorze oraz dodatkowym telewizorze ustawionym bliżej publiczności dla lepszej widoczności.
  3. Na ekranach wyświetla się prezentacja, a w trakcie dyskusji panel aplikacji Teams aby rozmówcy się widzieli.
  4. Komputer z aplikacją MS Teams będzie wyposażony w grabber (CamLink), który będzie pobierał sygnał wideo HDMI z komputera z prezentacją do aplikacji OBS Studio. OBS przekazuje go na zewnętrzny ekran, do którego poprzez splitter podłączone są dwa zewnętrzne wyświetlacze (projektor i telewizor). Ekran ten jest udostępniany poprzez MS Teams. Rozwiązanie to stanowi “serce transmisji”.
  5. W aplikacji OBS Studio zostanie zaprogramowana druga scena zawierająca obraz okna aplikacji MS Teams wyświetlany zamiennie z prezentacją dla zewnętrznych wyświetlaczy. Można tutaj dla ułatwienia podłączyć trzeci ekran (np. zewnętrzny monitor) i w OBS skonfigurować tą scenę gdzie źródłem obrazu jest przechwytywanie całego ekranu (zgadzają się wtedy proporcje).
  6. Rolę kamery internetowej dla aplikacji MS Teams pełni mikser wideo, do którego podłączone są kamery ustawione na statywach. Mikser oczywiście podłączony jest do komputera z MS Teams.
  7. Do miksera podłączono 3 kamery:
    • 1. Skierowana na prelegenta – znajdująca się obok ekranu aby prelegent patrząc się na rozmówców z Teams kierował wzrok w odpowiednią stronę (Panasonic HC-V770).
    • 2. GoPro 8 obok “jedynki” z tym, że skierowane na całą salę (komisja, audytorium, prelegent) – do transmitowania tego co dzieje się aktualnie na sali (np. dyskusja, obraz sali przed rozpoczęciem obrony albo w trakcie gratulacji);
    • 3. Z drugiej strony ekranu, skierowana na komisję (Panasonic HC-VX1) – do ujęć gdy przemawiają członkowie komisji.
Kamery ustawione po bokach ekranu projektora: bliżej kamera skierowana na prelegenta, dalej kamera Komisji oraz GoPro z widokiem sali. Okazało się, że GoPro było trochę za nisko i kadr sali nie był korzystny. Następnym razem kamerę skierowaną na całą salę należy ustawić na wysokości ok 2 metrów.

Ważne jest w przypadku przesyłania sygnału wideo dłuższymi kablami pamiętać o dwóch rzeczach:

  1. Sygnał 1080p (FullHD) jest dużo łatwiejszy do przesłania niż 1440p czy 4K z uwagi na mniejszą ilość danych.
  2. Jeśli ciągle pojawiają się problemy, warto odwrócić kabel i spróbować podłączyć go odwrotnie. To głupie ale czasem pomaga.
Przy rozdzielaniu sygnału wideo na dwa lub więcej odbiorników (tutaj projektor 4K oraz telewizor FullHD) ważna jest odpowiednie ustawienie zworek na splitterze (te 4 grzdylki po lewej) tak aby konfiguracja EDID wejścia wideo była wymuszana przez odbiornik o niższej rozdzielczości (cała transmisja prowadzona była w FullHD). Na pierwszym wyjściu (środkowa, czarna wtyczka HDMI) podłączony był telewizor, który wymuszał na komputerze rozdzielczość wyjściową FullHD. Projektor 4K został podłączony jako drugi i otrzymywał również sygnał FullHD.

Audio

Podstawą jest aby wszyscy dobrze się nawzajem słyszeli, a dźwięk na sali się nie sprzęgał.

  1. Sala jest niewielka, głośniki w sali zamocowano na podwieszonym suficie, tuż nad głowami dlatego używanie pojemnościowych mikrofonów krawatowych powoduje bardzo duże sprzężenia. Krawatówki są zwykle oddalone od ust o około 20 cm. Ustawione są na dużym wzmocnieniu, chętnie się sprzęgają z zawieszonymi nad głowami głośnikami.
  2. Użyto 3 mikrofony dynamiczne (bezprzewodowe, ręczne): 1. Prelegent; 2. Komisja; 3. Audytorium
  3. Do obsługi dźwięku wystarczy w tym momencie mikser, który posiada 3 kanały mikrofonowe.
  4. Mikser jest podłączony do komputera poprzez USB gdzie jest widoczny jako kolejne urządzenie (karta dźwiękowa). Dosyć ważne jest aby wyjście z miksera na salę podłączyć poprzez Ctrl Room gdyż można wtedy niezależnie zmieniać głośność dźwięku w sali podczas gdy do MS Teams dźwięk z mikrofonów podawany jest niezależnie głośno.
Odbiorniki mikrofonów bezprzewodowych. Z lewej odbiornik pojedynczego mikrofonu Saramonic prelegenta, podpięty do 1. kanału mikrofonowego miksera przez specjalną przejściówkę Stereo Jack – XLR. W części centralnej odbiornik dwóch pozostałych mikrofonów podpiętych niezależnie kablami XLR do kanału drugiego i trzeciego miksera. Dzięki temu można było niezależnie zmieniać głośność dla każdego mikrofonu.

Niezależna regulacja głośności dla każdego mikrofonu pozwalała dynamicznie regulować głośność rozmówców, którzy podczas wypowiedzi przekręcali głowę lub w inny sposób oddalali mikrofon od ust. Mikrofony z przetwornikami dynamicznymi są dosyć podatne na takie sytuacje, a rozmówcy zwykle nie mają tego świadomości. Realizator dźwięku musi mieć refleks…

Software

…czyli konfiguracja MS Teams, ustawienie scen w programie OBS Studio i odpowiednie przełączanie.

  1. MS Teams: urządzeniem Audio jest mikser audio “karta dźwiękowa USB”
  2. MS Teams: urządzeniem Video (kamerą) jest mikser wideo “Blackmagic ATEM”
  3. OBS Studio na wyjściu (wyświetlanie na pełnym ekranie) ma ustawiony drugi wyświetlacz gdzie poprzez HDMI podpięty jest splitter z projektorem i telewizorem na sali.
  4. OBS Studio zawiera 2 sceny: 1. Prelekcja – z obrazem komputera prelegenta pobranym przez z grabber wideo; 2. Teams – z obrazem rozmowy na zewnętrznym monitorze (ekran nr 3)
  5. OBS Studio w zależności od tego co się dzieje na sali (rozmowa, prezentacja), odpowiednio przełącza sceny. Tutaj dla ułatwienia użyto StreamDecka z klawiszami “Prelekcja” i “Rozmowa”.
  6. Podczas rozmowy, zależnie czy przemawia prelegent, komisja, czy dyskusja obejmuje całą salę, w StreamDecku pod przyciskiem “Rozmowa” zaprogramowano 3 przyciski z ujęciami “Prelegent”, “Komisja”, “Sala” do transmisji dla uczestników zdalnych w MS Teams odpowiednich ujęć.
Setup studia do obsługi transmisji. Po lewej komputer z oprogramowaniem OBS Studio i MS Teams. W części centralnej mikser z 3 kanałami mikrofonów (karta dźwiękowa USB). Dalej zewnętrzny monitor (2. ekran) ze spotkaniem w MS Teams gotowy do przełączenia na dwa zewnętrzne wyświetlacze na sali. Przed monitorem stoi podgląd mikserw wideo tego co dzieje się w kamerach, sam mikser wideo Blackmagic ATEM Mini Pro oraz Elgato StreamDeck do szybkiej zmiany ujęć.

Schemat studia

Teraz czas na to aby sobie to wszystko rozrysować. Schemat zawiera dodatkowo podłączenia sieciowe. Do komputera z prezentacją podłączono prezenter Logitech Spotlight Plus, dzięki czemu, podczas prezentacji możliwa była również transmisja wskaźnika.

Schemat podłączenia wszystkich komponentów studia (poza zasilaniem).

Realizacja obrony

Instalacja i próby studia zajęły 6 godzin. Wszystko zostało zrealizowane jednego dnia w tygodniu poprzedzającym obronę.

Podczas pakowania się ważne jest aby sprzęt zmieścił się do bagażnika auta. Spakowany sprzęt był ze sporym zapasem bo lepiej wziąć 2x więcej niż nie zabrać jednego kluczowego “kabelka”.

Przed obroną około 10:00 studio zostało uruchomione i przetestowane aby na rozpoczęcie o 13:00 wszystko było zapięte na ostatni guzik.

Ustawione po przeciwnej stronie dwie kamery: Panasonic 4K na Komisję i GoPro 8 na salę. Po prawej przy pulpicie na podłodze widoczna jest listwa kablowa – doskonałe rozwiązanie zabezpieczające przewody przed przypadkowym pociągnięciem. Osoby, które tam przechodzą rzadko zwracają uwagę na przewody.
Widok kamer z przodu. W trakcie realizacji transmisji okazało się, że kamera GoPro była ustawiona zbyt nisko – kadr był niekorzystny. Użycie kamery GoPro do transmisji jest bardzo wygodne. Wystarczy wyposażyć ją w Media Mod oraz wyjąć baterię bo wtedy dziwnym trafem kamerka działa w sposób nieprzewidywalny.

O godzinie 14:30 rozpoczęła się część niejawna. Tutaj właśnie miały miejsce największe kłopoty z uwagi na to, że jeden z członków Komisji zapomniał hasła do poczty i nie mógł się zalogować do systemu głosowania. Nie była to niczyja wina (oprócz wspomnianej osoby) ale takie nieplanowane przerwy dobrze jest czasem wypełnić jakimiś przebitkami/zdjęciami.

Ponad 20-minutowa przerwa spowodowana poszukiwaniami hasła do systemu głosowania.

Na koniec, zgodnie z planem odczytano uchwałę i złożono gratulacje Pani Doktor. Impreza zakończyła się po 16:00.

Ostatnie chwile transmisji. Jeszcze tylko gratulacje od zdalnego Recenzenta przez MS Teams i można kończyć transmisję i po woli wyłączać cały ten majdan.

Późnym wieczorem sprzęt został spakowany (około godziny).

Do transportu takiej ilości gadżetów konieczny jest dobry wózek transportowy, który odciąża kręgosłup. Ręczne przenoszenie sprzętu to zawsze udręka.

Całość przedsięwzięcia można ująć w siedemnaście godzin, które obejmowały: planowanie, kompletowanie sprzętu, transport (w obie strony), instalacja (wstępna i końcowa w dzień obrony), dwie próby, realizacja transmisji (plus nieplanowana przerwa) i złożenie sprzętu.

Podsumowanie

Cóż warte byłoby opisanie tego wszystkiego bez grama refleksji. W trakcie transmisji udało mi się sporządzić kilka notatek, które zamieszczam poniżej.

Spostrzeżenie: catering z Paniami szukającymi gniazd do podłączenia warników – jak wiadomo jest to sprzęt o mocy około 2 kW, który mógłby “namieszać” jeżeli zabezpieczenie sieciowe byłoby 10 A.

Wniosek nr 1. Podczas audytu należy sprawdzić jak wygląda sprawa zasilania oraz zrobić bilans mocy urządzeń w studiu.

Spostrzeżenie: jak zwykle 10 m kabel HDMI (pulpit prelegenta – studio) był za krótki. To samo przy 8 m kablu do telewizora. Pojawia się odwieczny problem z koniecznością zorganizowania dłuższych kabli HDMI.

Wniosek nr 2. Zakupić jeden lub dwa 30 m kable światłowodowe. Pewnym rozwiązaniem jest również splitter HDMI, który może działać jako przedłużacz bo wzmacnia sygnał.

Teraz kilka spostrzeżeń prowadzących do tego samego wniosku nr 3.

Spostrzeżenie: na telewizorze można w przyszłości dorzucić do widoku prezentacji, jeszcze widok prelegenta bo publiczność miała słabą widoczność pulpitu i stolika.

Spostrzeżenie: podczas rozmowy z recenzentem, można usunąć ekran Teams i zrobić to na zasadzie 2 obrazów – studio/prelegent – recenzent. Wszystko na fajnym, animowanym tle.

Spostrzeżenie: przed obroną do zdalnych gości i recenzenta transmitowany był obraz sali dla orientacji co się dzieje. Można stworzyć planszę tytułową i nałożyć ją/zmiksować z obrazem z sali aby był lepszy efekt i czytelność.

Spostrzeżenie: brakowało trochę zbliżeń na osoby zabierające głos w dyskusji.

Wniosek nr 3. Bardziej rozbudowana transmisja (będzie to na pewno więcej kosztować) wymaga większego miksera wideo i bardziej zaawansowanej konfiguracji ujęć. Wprowadzenia okna rozmowy studio – zdalny. Planszy tytułowej. Operatora kamery, robiącego zbliżenia na osobach mówiących.

Spostrzeżenie: ludzie nie potrafią korzystać z mikrofonów dynamicznych. Strasznie do nich dmuchają powodując efekt wybuchu.

Wniosek nr 4. Ciężko to usunąć. Pop filtr odpada. Procesory  wokalowe są bardzo drogie. Może mikrofon nagłowny? (w tym przypadku mówiący nie ma możliwości wyłączenia mikrofonu). Trudna sprawa. Może porządne wyregulowanie kompresora i przedwzmacniacza? (tutaj artykuł)

Spostrzeżenie: kamera GoPro obejmująca ujęciem całą salę była usytuowana za nisko. Powodowało to niekorzystne ujęcie z pozycji osoby siedzącej.

Wniosek nr 5. Kamerę filmującą całą salę następnym razem należy ustawić na statywie na wysokości około 2 m.

Spostrzeżenie: zdalny recenzent w pewnym momencie wstał i zaczął zasłaniać okno – świeciło słońce i pewnie miał kłopoty z widocznością ekranu laptopa. Wyglądało to nieelegancko.

Wniosek nr 6. Dobrze mieć jakiś statyczny obraz/przebitkę, np. na dodatkowym ekranie aby w razie jakiś nieprzewidzianych sytuacji, móc szybko wrzucić obrazek zamiast “kłopotliwych” ujęć.

Spostrzeżenie: nie przewidziano sytuacji kiedy prelegent po przedstawieniu pracy, usiadł przy stole i resztę obrony odpowiadał na siedząco. Na szczęście kamera prelegenta była tuż przy stoliku operatora transmisji i po drobnej korekcie kadru wszystko było w porządku.

Wniosek nr 7. Warto mieć szybki dostęp do kamery skierowanej na prelegenta. Najlepiej właśnie przy niej rozstawić studio. Dobrze jest ustawić tak pulpit i stół aby podczas gdy prelegent siedzi, pulpit go nie zasłaniał.

Spostrzeżenie: wskutek opóźnień w przesyłaniu obrazu na zewnętrzne wyświetlacze, widoczny był kilkudziesięcio-milisekundowe opóźnienie obrazu za dźwiękiem.

Wniosek nr 8. W OBS Studio dokonać korekty opóźnienia obrazu. Wymaga to jednak przekonfigurowania wyjścia dźwięku, który nie może być przesyłany bezpośrednio przez USB ale przez OBS studio na wyjście audio komputera sterującego do wejścia miksera audio.

Spostrzeżenie: do tak prostej realizacji, dobrano zbyt duży mikser.

Wniosek nr 9. Następnym razem należy rozważyć mniejszy mikser z dwoma kanałami mikrofonowymi: na pierwszym podłączyć mikrofon prelegenta, a na drugi poprzez kabel jack – dwukanałowy odbiornik pozostałych dwóch mikrofonów bezprzewodowych (kosztem osobnej regulacji głośności, która w tym przypadku nie była konieczna – w razie czego można ją wykonywać potencjometrami bezpośrednio na odbiorniku).

Kurs OPKS – kwiecień 2022

Kurs Ochrony Powłokowej Konstrukcji Stalowych

W ubiegłą sobotę 29 kwietnia 2022 roku zakończył się kurs dedykowany personelowi zajmującemu się przygotowaniem powierzchni, nakładaniem powłok malarskich oraz kontroli jakości zabezpieczeń antykorozyjnych.

4-dniowy kursy był intensywny gdyż obejmuje prawie całą tematykę klasycznego szkolenia Frosio, które jest dwukrotnie dłuższe i kilkukrotnie droższe. Po zdaniu sobotniego egzaminu uczestnicy otrzymają certyfikaty, wymagane przez międzynarodowe normy ISO 12944 oraz ISO 1090.

Zapraszamy chętnych na następne! Zapisy prowadzone są przy pomocy formularza. Po zebraniu grupy, uzgodniony zostanie termin szkolenia.